E tika ana pea te kī ko ngā whare Māori tētahi tino toa o te tahua pūtea a te kāwanatanga i tēnei tau. Heoi i a Bill English, Minita Take Tahua, rāua ko Te Ururoa Flavell, Minita Whakawhanake Māori e takahi haere ana i te mata o whenua ki te whakapuaki i ngā hua o te tahua pūtea ki te hunga Māori, ko ngā whānau rangatahi tētahi hunga i mahue ake, e ai ki tētahi tohunga mātauranga.
Ngātahi ana te haere a English rāua ko Flavell i runga i te whai kia kitea ai te Māori ki mua mō te taha ki ngā whare.
Hei tā Te Ururoa Flavell, “Koinei te wā tua aro mai tētahi kāwanatanga Nāhinara mai, Reipa mai ki te whakapiki ake i te āhuatanga o te penihana hei awhina nei i te hunga e noho nei i raro i te korowai o te pōhara.”
Ahakoa te pikinga utu mā te rua tekau mā rima tāra ki ngā whānau whai tamariki ā tērā tau, ko tētahi o ngā tino raru i puta, ko te korenga e haumi i te āwhina ki ngā whānau.
Ko te kore utu mō te rongoā me te haere a ngā tamariki i raro iho i te tekau mā toru tau ki te tākuta ka tīmata hei te tuatahi o ngā rā o Hōngongoi.
Engari kaore e kitea ana te āwhina mā ngā mātua e hiahia ana ki te haere ki te whare wānanga.
Ka haere tonu tēnei hīkoitanga mō te tahua pūtea ki ngā kokonga o te motu, ko Te Whare o Te Waipounamu ki Ōtautahi e whai ake nei.